Ruimte laten kan soms heel letterlijk iets zeggen over de inhoud van je compositie. Je kunt je voorstellen, wanneer je een eindeloos uitgestrekt landschap beschrijft in je noten, dat het ruimte laten een goed middel is om dat beeld in noten te schetsen.
Er zijn ook andere situaties denkbaar waarin het laten van ruimte tussen de noten een vrij letterlijke verwijzing kan zijn naar de scene die in het stuk beschreven wordt. Zo ook in mijn filmische stukje ‘Staring at the moon.’
Ruimte laten heeft ook nog een andere belangrijke functie: je bouwt er spanning mee op. De toehoorder zal steeds denken: hoe lang kan hij deze stilte nog rekken, voordat het volgende gedeelte een losse compositie wordt, die niets meer te maken heeft met het voorafgaande?
Het vreemde van stilte is dat het met de jaren steeds belangrijker wordt. ln mijn leven neemt het een steeds grotere plaats in; alsof ik langzaam aan het opbouwen ben naar ‘de grootste stilte aller stiltes’, maar ook in mijn werk zie ik het steeds vaker opduiken.
En ik zie dat bij veel componisten: hoe meer jaren, hoe minder noten.
Ook de manier van het opbouwen van je akkoorden kan veel toevoegen aan de overdracht van betekenis. Stemmen die wijd uit elkaar liggen vertellen ons iets anders dan stemmen die dicht tegen elkaar aan kruipen.
ln het stukje ‘Staring at the moon’ heb ik geprobeerd om van beide ‘technieken’ gebruik te maken om een poëtisch effect te bereiken. Althans, ik zeg ‘heb ik geprobeerd’; ik moet eigenlijk zeggen dat dat min of meer vanzelf ging, want het schrijven van een stuk is een merkwaardig proces, en vaak kom je er pas achteraf achter wat je precies hebt gedaan om een bepaald effect te bereiken. Sommige dingen kun je van tevoren plannen, maar andere zaken stop je in composities omdat ze nou eenmaal goed klinken (in jouw oren). En pas later bedenk je waarom het eigenlijk zo klinkt. Het zal de ervaring wel zijn die het de componist ingeeft. Als het atmosfeer heeft dan is het goed.
Zie uitleg en onderstaande vlog over ‘Staring at the moon’ en over hoe dat staren eigenlijk klinkt:
***HlER VlND JE THE MOON’S TUNES: